CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, CHP'nin kuruluşunun 97'nci yıl dönümünde konuştu.
Kılıçdaroğlu'nun konuşmasının satırbaşları şöyle:
Siyasette elbette ki siyasi partiler eleştirilir. Her eleştiriye siyaset aranasında görev alan her arkadaşın dikkatle dinlemesi lazım. Eksiklerimizi bize gösterebilir. Biz bunlardan ders çıkarmak zorundayız. CHP o kadar acımasız eleştirilmiştir ki, emin olun anlamakta bazen zorluk çekiyorum. Tek dikili ağacı yok demişlerdir. İsmet Paşa asker kaçağı demişlerdir. Hem paşa diyorlar hem bunu söylemişlerdir. Dolayısıyla bu toplantıyı biraz sohbet toplantısı düşüncesiyle yapmak istedim.
CUMHURİYET KİMSESİZLERİN KİMSESİDİR
CHP kuruluş öncesi Gazi M.Kemal Atatürk 1922'de kabul ettiği bir gruba şu açıklamayı yapar: Mütevazı bir milletvekili sıfatıyla hayatımı sonuna kadar bu vatanın hayrına vakfeylemek amacıyla halkçılık esasına dayanan Halk Fırkası kurmak niyetindeyim diyor.
Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyetleri birleşerek o toplantı CHP'nin omurgasının oluşturulduğu toplantıdır. Resmen kurulması 9 Eylül 1923'tür. Dolayısıyla biz 97. yılımızı kutluyoruz.
Kurulduk da ne oldu? Düşmanı denize döktü sonra ne oldu? Cumhuriyet kimsesizlerin kimsesidir. Cumhuriyetin kurulduğu yıllarda onbinlerce kimsesiz var. 1921 yılında Çocuk Esirgeme Kurumu kurulmuştu. Yüzlerce çocuğun babası şehit düşmüştür. O dönemin hükümeti CHP sahip çıkmıştır onlara. Cumhuriyet Halk Partisi sıradan bir parti değildir. Bir demokrasi bir insan hakları partisidir. Milli Kurtuluşçu zihniyete sahip bir partidir. CHP'ye böyle bakmak lazım.
DEVLETİ KURDULAR MECLİSİ AÇTILAR
Devleti kurdular meclisi açtılar ama o yıllarda CHP'nin kadrolarında yer alan herkes savaş meydanlarındaydı. Enflasyon nedir dolar nedir hiçbirisini doğru dürüst bilmiyorlardı. Ama ülke perişandı, kalkınması gerekiyordu. İzmir İktisat Kongresi'ni topladılar.
Gölcük'te tersane kurdular. 1924'te İş Bankası'nı kurdular. Bursa'da, Karacabey'de, Hatay'da, Muş'ta devlet üretme çiftliklerini kurdular. Ama çiftçi ne ekeceğini bilmiyordu. Devlet buraları kurarark çiftçiye örnek gösterdi. Bugün hala bu çiflikler çalışıyor. Türkiye Cumhuriyeti Devleti olarak ilk kez madeni para basıldı ve üzerinde T.C. yazıldı.
ÇİMENTO VE ŞEKER FABRİKALARINI CHP KURDU
Çimento ve şeker fabrikalarını CHP kurdu. Modern hastaneler yapıldı. Numune hastane denildi adına. Vatandaşlar daha sağlıklı bir zeminde gidip tedavi olsunlar diye. Okuma yazma oranları. 1927 yılında resmi bir sayım yapıldı. Nüfusun yüzde 92 si okuma yazma bilmiyordu. Bazıları söylerler ya neden demokrasiye hemen geçmedik? Hakkaride bir seçim olsa o sonuç Ankara'ya nasıl gelecekti? Bütün bunlar bir şekilde aşıldı. Millet Mektepleri kuruldu. Kız öğrencilerin sayısı fazladır. CHP bunları yapmıştır. Kötü mü yapmıştır?
1 METRE DEMİRYOLUMUZ YOKTU
1 metre milli demir yolumuz yoktu. Bu genç Cumhuriyet ne yaptı? topladığı vergilerle Malatya'ya, Adana'ya, Erzincan'a, Batman'a birçok şehire demiryollarını götürdü... Dikili ağacı yok diyorlar, insand en azından bir miktar vicdan kırıntısı olur. Bunlar gidip birilerine el avuç açılarak yapılmadı. Her kuruşun hakkı yerinde verildi.
Kayseri'de uçak fabrikasının temellerini attılar. Fabrika 1950'li yıllara kadar 112 savaş uçağı üretildi. Haydarpaşa Limanı'nı yabancılar çalıştırıyordu... Yabancıların elindeydi, devlettirilleşti. Ankar'da İstanbul'da örnek hastaneler yapıldı.
Okuma yazma oranı, hep tartışılır. 1927 yılında resmi sayım yapılır, nüfusun yüzde 8'i okuma yazma biliyor. Cumhuriyet kurulmuş, Osmanlı'dan miras alınmış, nüfusun yüzde 92'si okuma yazma bilmiyor. Demokrasiye neden hemen geçmedik dediler, ama şunu düşünmüyorlar, Hakkari'de seçim yapılsa tutanak tutacak birileri olacak mıydı? Hadi bulundu, Ankara'ya nasıl gelecekti?
Bunların hepsi çözüldü. Millet mektepleriyle çözüldü bunların hepsi. Kız öğrencilerin sayısı fazladır. CHP bunları yapmıştır.
GİRESUNLULAR BİLSİN Kİ...
Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin parasını basan banka 1930'da Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kuruldu. 1932-1937 arasında, savaştan çıkmış bir devlet var. Yeni bir savaşa hazır dünya var. Kırıkkale'de entegre silah sanayi kurulur. Oyumuzun en düşük olduğu yerlerden biri Kırıkkale. O fabrikayı CHP kurdu. Sizin dedeleriniz çocuklarınız o fabrikalarda çalıştı. Şimdi o fabrikaların durumunu görün.
Her Giresun'lu bilsin ki diktiği ağaçtan elde ettiği fındıktan CHP'nin hakkı ve hukuku vardır. Onun dedelerinin haklarını ve hukuklarını korumak onun dedelerinin elde ettiği fındığın bedelini ona ödemek için Fiskobirlik'i kuran CHP'dir.
ÇÜNKÜ BİZ SOSYAL DEVLETTEN YANAYIZ
Bugün güçlü bir kültür mirasımız varsa bunun temeli Köy Enstitüleri'dir. Şimdi bütün sendikalara işçilere sormak isterim. Siz eğer bugün sendika hakkına sahipseniz bunun arkasında CHP'li kadroların yattığını bilmek zorundasınız. Sizlerden hak almak isteyen oldu ama biz buna karşı çıktık. Çünkü biz sosyal devletten yanayız. Dolayısıyla sosyal devlet açısından önemli bir adım atılmış oluyor.
RİZELİLERE SESLENMEK İSTİYORUM
Rizelilere de seslenmek isterim. Çayı çay yapan çay fabrikalarını kuran CHP'dir. Merkez Bankası'nın bir açıklaması var. Merkez Bankası'nın bünyesinde 176 ton altın vardır. Osmanlı borcunu ödeyememiştir. Osmanlı borcu için yüzlerce yatırım yapıldı. 176 ton altını var ama 1950 lilerin sonunda TC Amerika'dan yardım almak zorunda kalır , çünkü Merkez Bankası'nda hiçbir şey kalmamıştır.
1945 yılında İşçi Sigortaları Kurumu kuruluyor. Adı sonra Sosyal Sigortalar bugünkü adı ile Sosyal Güvenlik Kurumu. Onu kuran da CHP'nin kadroları. Şimdi bütün işçilere söylüyorum, siz bugün sosyal güvenlik hakkına sahipseniz bunun arkasında CHP'nin olduğunu bilmek zorundasınız. Sizden haklarınızı almak istediler ama biz karşı çıktı. Sosyal devlet açısından önemli bir adım atıldı.
"GELMESİNİ BİLMEK GİBİ GİTMESİNİ DE BİLMEK GEREKİR"
Demokratik rejimin gayet basit bir tılsımı vardır. İktidarı bırakabilmek. İktidarda bulunanlar, bunu yapabildiği takdirde rejim yaşar ve soysuzlaşmaz. Ama iktidardan gitmemek için her türlü dümeni döndürüyorsanız, nasıl seçim kanununda değişiklik yaparım da ben iktidarımı sürdürürüm derseniz demokrasiye en büyük darbeyi vurursunuz. Gelmesini bilmek gibi gitmesini de bilmek gerekir.
GENÇ KUŞAKLAR BİLMEZ
Genç kuşaklar bilmez. Bir dönem ABD Başkanı Johnson İnönüye yazdığı bir mektup vardır. Buna karşılık ,İnönü buna cevap verir. Türkiye uluslararası anlaşmalara aykırı davranılırsa ben müdahalede bulunurum diyor. Bu ne demektir egemen güçlere hiçbir zaman boyun eğmeyeceğiz demektir.
DEVLET BUDUR İŞTE
Yine Kıbrıs Harekatı sonrası silah ambargosu uygulandı Türkiye'ye. Ecevit BBC'ye, Ambargo kalkmadığı sürece, ABD üsleri kapalı ve askıda kalacak dedi. Devlet budur işte.
KABAHAT BİZDE
97 yıl önce, Sivas'ta temelleri atılan daha sonra 9 Eylül 1923'te resmi kuruluşu gerçekleşen CHP budur. Elbette ki CHP'nin eleştirilecek yönleri vardır. Biz eleştiriden maadayız demiyoruz. Her haklı eleştiriye saygı duyuyoruz. Ama ana eksenimiz hiç değişmemiştir, bu ana ekseni ileriye doğru uzatıyoruz. İyi ki bu ülkede CHP var. Dünya nereye giden biz nereye gitmeliyiz diyen bir CHP var. Uzun süre iktidar olamadı ama bunun kabahati vatandaşta değil, kabahati bizde. Cumhuriyet Halk Partisi'nde. Köy köy gezmezseniz, vatandaşın sofrasına oturmazsanız, Ankara'da konuşup da vatandaş bana oy verir derseniz bu iş olmaz. Gezeceskiniz, vatandaşı dinleyeceksiniz, en sert bir şekilde eleştirse bile dinleyeceksiniz.
Biz her halükarda, bu güzel ülkenin önümüzdeki süreçte büyük başarılara imza atacağını düşünüyoruz. Biz bu ülkeye huzur getirmeye kararlıyız.
ERDOĞAN'A ÇAĞRI
Türkiye bir buhranın içinde. Erdoğan'a çağrı yapmıştım yeniden yapıyorum, Türkiye'yi bu buhrandan nasıl kurtaracağını çık millete madde madde anlat. Bunu yapamıyorsan bana söyleyeceksin, ben yapamadım sen açıkla, ben açıklayacağım. Erdoğan bunu yapabilir mi? Yapamaz. Erdoğan'ın buna kapasitesi yok. Bir ailenin çiftliği gibi kullanılıyor ülke.
"İLK SEÇİMLERDE İKTİDAR OLACAĞIZ"
İlk seçimlerde dostlarımızla birlikte iktidar olacağız ve Türkiye'yi bugün içinde bulunduğu buhrandan çıkaracağız. Söz veriyorum en geç beş yıl içinde Türkiye, bölgesinde kavganın olmadığı, huzurun olduğu, işbirliğinin olduğu, üretimin pik noktasına ulaştığı, işsizliğin büyük ölçüde önlendiği ve herkesin Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ne saygı duyduğu bir Türkiye inşa edeceğiz. Bunun sözünü veriyorum. 97. yılımız hayırlı olsun.
